Posts in category: Książki

Większość książek o kapłaństwie może być podzielona na trzy kategorie: książki teologiczne, pastoralne i socjologiczne.

Dzieła teologiczne skupiają się na kapłanie jako słudze i ambasadorze Chrystusa; przedmiotem zainteresowania książek pastoralnych jest kapłan na ambonie, kapłan w konfesjonale, kapłan na modlitwie itd. Opracowania socjologiczne, które są najnowszą kategorią,  prawie w ogóle nie dotykają kwestii duchowych i zajmują się statystycznym badaniem tego, jak wierni, osoby niewierzące oraz ogół ludności reaguje na kapłana. Czy istnieje miejsce dla innej kategorii?

Taka możliwość ujawniła się podczas pisania książki „Życie Chrystusa”. W tej książce próbowaliśmy pokazać, że – w przeciwieństwie do kogokolwiek innego – Pan Jezus przyszedł na ziemię nie po to, aby żyć, ale aby umrzeć. Śmierć dla naszego odkupienia była celem Jego pobytu tutaj, była złotem, którego poszukiwał. Każda przypowieść, każde wydarzenie w Jego życiu – nawet powołanie apostołów, kuszenie, Przemienienie, długa rozmowa z niewiastą przy studni – były skupione na Jego zbawczej śmierci. Dlatego nie był On przede wszystkim nauczycielem, lecz Zbawicielem.

Ciemne dni, w których zostało napisane „Życie Chrystusa”, były czasem, w którym atrament mieszał się z żółcią, aby ukazać tajemnicę Krucyfiksu. Ta wizja Chrystusa jako Zbawiciela zaczęła rzucać nowe światło na kapłaństwo, aż zrodziły się z niej myśli zawarte w tej książce. Aby oszczędzić konieczności przeczytania jej, przedstawiamy tutaj pokrótce naszą tezę.

My, którzy przyjęliśmy sakrament święceń, nazywamy siebie „kapłanami”. Autor nie przypomina sobie, aby którykolwiek ksiądz powiedział kiedyś: „Zostałem wyświęcony na żertwę”, nie powiedział też nigdy: „Studiuję, aby stać się żertwą”. Ten aspekt wydawał się niemal obcy kapłaństwu. Seminarium zawsze kazało nam być „dobrymi” kapłanami; nigdy nie powiedziano nam, abyśmy byli ochotnymi żertwami.

A jednak czyż Chrystus, Kapłan, nie był Żertwą? Czyż nie przyszedł po to, aby umrzeć? Nie ofiarował baranka, wołu ani gołębi; nigdy nie ofiarował niczego poza samym sobą. Chrystus was umiłował i samego siebie wydał za nas w ofierze i dani na wdzięczną wonność Bogu (Ef 5, 2).

Pogańscy kapłani, kapłani starotestamentowi, szamani – wszyscy oni składali ofiarę z czegoś poza samymi sobą. Ale nie nasz Pan. On był Kapłanem-Żertwą (Sacerdos-Victima).

Ponieważ jest właśnie tak, to podobnie jak tracimy wiele z życia Chrystusa, nie ukazując cienia Krzyża rzuconego nawet na żłóbek, na warsztat ciesielski i na Jego publiczną działalność, tak okaleczamy koncepcję naszego kapłaństwa, jeśli abstrahujemy od stawania się żertwą w ramach kontynuacji Jego Wcielenia. W niniejszej książce przedstawiona jest wyłącznie ta idea.  I jeśli czytelnik chciałby usłyszeć, jak akord ten wybrzmiewa po stokroć, może czytać dalej.

Powyższy tekst stanowi Wstęp do książki „Kapłan nie należy do siebie” (ang. The Priest is Not His Own) w tłum. Izabelli Parowicz, wydanej nakładem Wydawnictwa Diecezjalnego i Drukarnii w Sandomierzu. Aktualne informacje o książce znajdują się tutaj: Kapłan nie należy do siebie

Nawiązując do tego zakorzenionego w Biblii obrazu, św. Augustyn stara się uchwycić i wyrazić tajemnicę Kościoła w świecie i w dziejach. Jest Kościół piękną lilią, ponieważ jego skarbem i ozdobą jest sam Jezus Chrystus, Głowa Kościoła, oraz Jego łaska, która „upięknia” każdego wierzącego i całą wspólnotę wiary.

„Łaska czyni pięknym” podkreślił św. Tomasz z Akwinu – czyni pięknym za pośrednictwem Kościoła. Kościół, podobnie jak Serce Jezusa, z którego on się narodził, jest otoczone cierniami, czyli naszymi grzechami. Kościół żyje pośród grzechów i jest na nie boskim antidotum. Nie gorszy się nimi, ale pokonuje je nieskończenie większą niż one siłą łaski. Taki jest jego sens i misja w dziejach ludzkich.

Zebrane w tej książce szkice teologiczne chcą syntetycznie ukazać tajemnicę Kościoła i przyczynić się do tego, by go nieco lepiej rozumieć – by dostrzegać, że jest on mimo wszystkich ograniczeń, które tak łatwo się dostrzega i podkreśla, boską lilią w świecie, której koniecznie potrzebujemy.

Powyższy tekst stanowi Wstęp do książki ks. Janusza Królikowskiego „Lilia wśród cierni. Szkice teologiczne o Kościele” wydanej nakładem Wydawnictwa Dehon, Kraków 2017. Książka jest dostępna np. tutaj: Lilia wśród cierni

Ks. dr hab. Janusz Królikowski – prof. UP JPII w Krakowie, konsultor Komisji Maryjnej Konferencji Episkopatu Polski, dziekan Wydziału Teologicznego Sekcja w Tarnowie.